شیلی

مختصات: غربی′40°70 جنوبی′26°33? / ?خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار 33?433شمالی (نقشه)

جمهوری شیلی República de Chile شیلی
پرچم نشان
شعار ملی: «با خرد یا نیرو»
سرود ملی: سرود ملی شیلی
پایتخت (و بزرگترین شهر)		سانتیاگو غربی′40°70 جنوبی′26°33? / ?خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار 33?433شمالی
زبان رسمی		اسپانیولی
نوع حکومت		جمهوری
نام حاکمان  • رئیس جمهور		سباستین پینییرا
مساحت
-	مساحت	756?950کیلومتر مربع (38ام)
-	‌آب‌ها (?)	1.07
جمعیت
-	سرشماری	16?928?873  (60ام)
-	تراکم جمعیت	22‎/km2‏ (194ام)
واحد پول		پزو شیلی (CLP)
منطقه زمانی		n/a (ساعت جهانی-4)
-	تابستانی (DST)	n/a (ساعت جهانی)
دامنه اینترنتی		.cl
پیش‌شماره تلفنی		+56

شیلی، با نام رسمی جمهوری شیلی (به اسپانیایی: República de Chile)‏، کشوری است در آمریکای جنوبی که پایتخت آن سانتیاگو است. شیلی در نقشه آمریکای جنوبی به مانند یک نوار بلند و باریک میان کوه‌های رشته کوه آند در شرق و اقیانوس آرام در غرب کشیده شده‌است. اقیانوس آرام کل مرز غربی این کشور را تشکیل می‌دهد، و از شمال با پرو، از شمال شرق با بولیوی، از شرق با آرژانتین، و در پایین‌ترین نقطه جنوبی کشور با گذرگاه دریک هم مرز است. این کشور به همراه اکوادور تنها کشورهایی در آمریکای جنوبی هستند که با برزیل مرز مشترک ندارند. طول خط ساحلی این کشور با اقیانوس آرام 6435 کیلومتر است.

تاریخ [ویرایش]

نوشتار اصلی: تاریخ شیلی

ماپوچه‌ها ساکنان اصلی مرکز و جنوب شیلی

حدود 10 هزار سال پیش، مردم سرخ‌پوست مهاجر در داخل دره‌های حاصلخیز و در امتداد ساحلی که هم اکنون شیلی نامیده می‌شود، ساکن شدند. اینکاها امپراتوریشان را تا آنچه امروزه شیلی شمالی خوانده می‌شود گسترش دادند، اما بایر بودن این ناحیه از گسترش اقامت آنها جلوگیری می‌نمود.

فتح این سرزمین که امروزه شیلی خوانده می‌شود تنها بصورت تدریجی واقع شد، و اروپایی‌ها به دستان جمعیت محلی این نقطه متحمل عقب نشینیهای مکرر شدند. قیام گسترده ماپوچه که در سال 1533 آغاز شد به مرگ والدیویدا و تخریب بسیاری از مستعمرات اصلی در این نقطه منجر گردید. قیامهای اصلی بعدی در سالهای 1598 و 1655 رخ داد. هرگاه که ماپوچه‌ها و دیگر گروه‌های بومی شورش می‌نمودند، مرز جنوبی این مستعمره به سمت شمال جابجا می‌گردید.

لغو برده داری در سال 1683 از تنشها در مرز بین مستعمره و سرزمین ماپوچه‌ها تا بخش جنوب کاست، و اجازه داد تا تجارت بین استعمارگران و ماپوچه‌ها افزایش یابد.

سیاست شیلی [ویرایش]

نوشتار اصلی: سیاست در شیلی

نوشتار اصلی: سیاست خارجه شیلی

نام شیلی [ویرایش]

نوشتار اصلی: ریشه نام شیلی

جغرافیای شیلی [ویرایش]

نوشتار اصلی: جغرافیای شیلی

به دلیل فاصله میان سرزمین اصلی (مین لند) و جزیره ایستر، شیلی چهار تراز متفاوت تنظیم زمان کشوری با زمان بین‌المللی (UTC) برای آنها استفاده می‌نماید:

• سرزمین اصلی از 4- UTC، و در تابستان از نظام یکساعت جلوتر 3- UTC استفاده می‌کند.
• جزیره ایستر از 6- UTC، و در تابستان از سیستم یک ساعت جلوتر 5- UTC استفاده می‌نماید.

تقسیمات اداری [ویرایش]

شیلی به 13 ناحیه تقسیم می‌شود، که هریک تحت ریاست یک «مدیر» منصوب شده از سوی رئیس جمهوری اداره می‌شود. هر ناحیه نیز به ایالت‌هایی با «فرمانداران ایالتی» تقسیم می‌شود، که فرمانداران نیز توسط رئیس جمهور تعیین می‌گردند. نهایتاً هر ایالت به شهرداری| شهرداریهایی تقسیم می‌گردد^[1]، که اغلب به شهرداری‌ها عنوان کمونا را نسبت می‌دهند و هر شهرداری یک شهردار و چند مشاور برای خود دارد، که به عنوان "concejales" از سوی ساکنان آن نقاط انتخاب می‌شوند.

برای هر ناحیه یک نام و یک عدد رومی، از سمت شمال به جنوب منظور شده‌است. کلاً، اعداد رومی بیش از اسم این نواحی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تنها مورد استثنا در ناحیه‌ای است که سانتیاگو قرار دارد و برای آن "RM" درنظر گرفته شده‌است، که بیانگر «رژیون متروپلیتانا»، یا «ناحیه پایتختی» می‌باشد.

در سال 2005، کنگره شیلی اصلاحیه‌ای از تصویب گذارند تا دو ناحیه جدید یکی در شمال در اطراف شهر آریکا، و یکی در بخش مرکزی جنوب حوالی والدیویدیا (ناحیه آکا از رودخانه‌ها) ایجاد شود. با قرار دادن اعداد رومی XIV و XV در اسامی ایت استان‌ها، هردو ناحیه ترتیب اعداد جغرافیایی که از شمال به جنوب تنظیم شده بود را برهم زدند. تصور بر این است که نام رسمی آنها جایگزین نام حاوی عددشان شود.